BibTex RIS Kaynak Göster

OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 36 - 45, 01.12.2017

Öz

Gelişim ve öğrenmenin hızlı olduğu okul öncesi dönemde çocukların öz düzenleme becerilerini de etkin bir şekilde güçlendirmek gereklidir. Birçok gelişimsel özelliğin olduğu gibi öz düzenleme becerilenin temeli bu dönemde atılmakta ve yaşamı boyunca çocuğun davranışları, eğilimleri ve isteklerini erteleyebilme ya da bastırabilme, kurallara uygun davranma, duygularını kontrol edebilme ve dikkatini yönetme becerileri kazanmasını sağlamaktadır. Bu noktadan hareketle yapılan çalışmada, öz düzenleme becerilerinin önemi ve çocukların gelişimi üzerine etkisine değinilerek, desteklenmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Kaynakça

  • Ainley, M., & Patrick, L. (2006). Measuring self-regulated learning processes through tracking patterns of student ınteraction with achievement activities. Educational Psychology Review, 18, 267–286. doi.org/10.1007/s10648-006-9018-z
  • Bandura, A. (1986). The explanatory and predictive scope of self-efficacy theory. Journal of social and clinical psychology, 4(3), 359-373.
  • Bauer, I. M., & Baumeister, R. F. (2011). Self-regulatory strength. K. Vohs, ve R. Baumeister (Eds.), Handbook of Self-Regulation: Research, Theory, and Applications (ss. 64–82). New York: The Guilford.
  • Bayındır, D. (2016). 48-72 aylık çocuklar için öz düzenleme becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi ve çocukların öz düzenleme beceri düzeyleri ile annelerine bağlanma biçimleri, annelerin ebeveyn davranışları ve psikolojik sağlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Berk, L. E., & Meyers, A. B. (2015). Infants, children, and adolescents. USA:Pearson.
  • Bodrova, E., & Leong, D. J. (2013). Zihnin araçları-erken çocukluk eğitiminde Vygotsky yaklaşımı (Çev. Güler, T., Şahin, F., Yılmaz, A. ve Kalkan, E.). Ankara: Anı Yayıncılık. Haktanır, G. Yay. Haz.).(Özgün kitap 2007’de yayımlandı).
  • Bronson, M. B. (2000). Self-regulation in early childhood: Nature and nurture. New York: The Guildford Press.
  • Cole, P. M., Martin, S. E.& Dennis, T. A. (2004). Emotion regulation as a scientific construct: Methodological challenges and directions for child development research. Child development, 75(2) 317-333.
  • Çevik, Y. D., Haşlaman, T., Mumcu, F. K.& Gökçearslan, Ş. (2015). Özdüzenlemenin dikkat kontrolü boyutu: Bir ölçek uyarlama çalışması. Başkent University Journal of Education, 2(2), 229-238.
  • Doğruyol, B., Türküler Aka, B., & Enisoğlu Tilbe, E. (2017). Okul Tipinin Okul Öncesi Dönem Davranış Düzenleme Becerileri Üzerindeki Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-13.
  • Eisenberg, N., Fabes, R. A., Guthrie, I. K., & Reiser, M. (2000). Dispositional emotionality and regulation: their role in predicting quality of social functioning. Journal of personality and social psychology, 78(1) 136.
  • Eker, C., ve Arsal, Z. (2014). Öz düzenleme stratejileri öğretimi sürecinde ders günlükleri kullanmanın öz düzenleme stratejileri öğretimine etkisi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1) 80-93.
  • Ekinci Vural, D. (2012). Okul Öncesi Eğitimin İlköğretime Etkisinin aile Katılımı ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ertürk, H. G. (2013). Öğretmen çocuk etkileşiminin niteliği ile çocukların öz düzenleme becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Fındık Tanrıbuyurdu, E. (2012). Okul öncesi öz düzenleme ölçeği Türkçe’ye uyarlama çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Fındık Tanrıbuyurdu, E., & Güler Yıldız, T. (2014). Okul öncesi öz düzenleme (OÖDÖ): Türkiye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 317-328.
  • Fox, E., & Riconscente, M. (2008). Metacognition and self-regulation in James, Piaget, and Vygotsky. Educational Psychology Review, 20(4), 373-389.
  • Goleman, D. (1996). Duygusal Zeka. (B. Yüksel, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Güler Yıldız, T. G., Ertürk Kara, H., Fındık Tanrıbuyurdu, E., & Gönen, M. (2014). Öz Düzenleme Becerilerinin Öğretmen Çocuk Etkileşiminin Niteliğine Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 329-338.
  • Haşlaman, T., & Aşkar, P. (2007). Programlama dersi ile ilgili özdüzenleyici öğrenme stratejileri ve başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32,110-122.
  • Karakelle, S., & Saraç, S. (2007). Çocuklar için üst bilişsel farkındalık ölçeği (ÜBFÖ-Ç) A ve B formları: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 10 (20), 87-103.
  • Kochanska, G., Coy, K. C., & Murray, K. T. (2001). The development of self‐regulation in the first four years of life. Child Development, 72(4), 1091-1111.
  • Koole, S., van Dillen, L., & Sheppers, G. (2011). The Self- Regulation of Emotion. K. Vohs, ve R. F. Baumeister (Eds.), Handbook of Self-Regulation, Second Edition: Research, Theory and Application (pp. 22-40). New York : The Guilford.
  • Kopp, C. B. (1982). Antecedents of self-regulation: A developmental perspective. Developmental Psychology, 18(2), 199-214.
  • McClelland, M., Tominey, S., & Acock, A., (2011). The influence of demographic risk factors on children's behavioral regulation in prekindergarten and kindergarten. Early Education & Development. 22 (3), 461-488. http://dx.doi.org/10.1080/10409289.2011.536132
  • MEB (2013). 36-72 Aylık Çocuklar İçin Okul Öncesi Eğitim Programı. Ankara: YAPA Yayınları. Mischel, W. (2016). Marsmalow Testi. (E. O. Gezmiş, Dü., ve B. Satılmış, Çev.). İstanbul: Pegasus yayınları.
  • Mischel, W., Shoda, Y., & Rodriguez, M. L. (1989). Delay of Gratification in Children. Science, New Series, 244 (4907) 933-938.
  • Morrison FJ, Ponitz CC, McClelland MM. 2010. Self-regulation and academic achievement in the transition to school. In Child Development at the Intersection of Emotion and Cognition, ed. SD Calkins, M Bell, pp. 203–24. Washington, DC:American Psychological Association.
  • Oktay, A. (2007). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon yayınevi.
  • Op’t Eynde, P. E. T. E. R., De Corte, E., & Verschaffel, L. (2007). Students’ emotions: A key component of self-regulated learning. Emotion in education, 185-204.
  • Posner, M., & Rothbart, M. (2009). Toward A Physical Basis of Attention and Self Regulation. Physics of Life Reviews, 6(2), 103-120. http://dx.doi.org/10.1016/j.plrev.2009.02.001
  • Schunk, D. H., & Zimmerman, B. J. (Eds.). (2001). Self-regulated learning: From teaching to self-reflective practice. Guilford Press.
  • Sezgin, E ve Demiriz, S. (2015). Davranış düzenleme becerileri ölçme aracı Baş-Ayak Parmakları-Dizler-Omuzlar (BADO) görevlerinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. ACED International Journal of Family, Child and Education, 7, 52-71. doi.org/ 10.17359/ACED.2015714074.
  • Sezgin, E. (20016). Çocukların davranışsal öz-düzenleme becerilerinde oyun temelli eğitimin etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
  • Sezgin, E., & Demiriz, S. (2016). Çocuk Davranış Değerlendirme Ölçeği’nin (ÇODDÖ) Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2).
  • Shonkoff, J. P., & Phillips, D. A. (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington, DC: National Academy.
  • Smith-Donald, R., Raver, C., Hayes, T., & Richardson, B. (2007). Preliminary construct and concurrent validity of preschool self-regulation assessment (PSRA) for field-based research. Early Childhood Research Quarterly, 22, s. 173-187.
  • Somuncuoğlu, D. (2005). Duygusal Zekâ Yeterliliklerinin Kuramsal Çerçevesi ve Eğitimdeki Rolü. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (11).
  • Tanıbuyurdu, E. F., & Güler Yıldız, T. (2014). Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeğinin Türkiye' ye Uyarlama Çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 317-328.
  • Tominey, S. L., & McClelland, M. M. (2011). Red Light, Purple Light: Findings From a Randomized Trial Using Circle TimeGames to Improve Behavioral Self-Regulation in Preschool.
  • http://dx.doi.org/10.1080/10409289.2011.574258 and Early Education
  • Development, 22(3),
  • 519. Ulutaş, İ. (2005). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarının duygusal zekalarına duygusal zeka eğitiminin etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Zimmerman, B. J. (2002). Developing self-regulated learners beyond achievement to self- efficacy, Washington: American Psychological Association.
  • Zimmerman, B. J. (2008). Investigating self-regulation and motivation: Historical background methodolojical developments, and future prospects. American Educational Research Journal, 45(1), 166-183.

PRESCHOOL CHILDRENS’ GROWTH OF SELF-REGULATION

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 36 - 45, 01.12.2017

Öz

It is of essential to adequately strengthen the self-regulation skills of children during the preschool ages that are intense in terms of growth and learning. As experienced in numerous developmental traits, the basis of self-regulation skills is established throughout this period and during the child’s life it contributes to the acquisition of such skills as managing the attention along with controlling the emotions, acting in accordance with the rules, and suspending or repressing the actions or behaviours, tendencies and motives. From this point forth, this study, provides suggestions by referring to the importance of self-regulation skills and effect of early childhood education on the self-regulation

Kaynakça

  • Ainley, M., & Patrick, L. (2006). Measuring self-regulated learning processes through tracking patterns of student ınteraction with achievement activities. Educational Psychology Review, 18, 267–286. doi.org/10.1007/s10648-006-9018-z
  • Bandura, A. (1986). The explanatory and predictive scope of self-efficacy theory. Journal of social and clinical psychology, 4(3), 359-373.
  • Bauer, I. M., & Baumeister, R. F. (2011). Self-regulatory strength. K. Vohs, ve R. Baumeister (Eds.), Handbook of Self-Regulation: Research, Theory, and Applications (ss. 64–82). New York: The Guilford.
  • Bayındır, D. (2016). 48-72 aylık çocuklar için öz düzenleme becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi ve çocukların öz düzenleme beceri düzeyleri ile annelerine bağlanma biçimleri, annelerin ebeveyn davranışları ve psikolojik sağlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Berk, L. E., & Meyers, A. B. (2015). Infants, children, and adolescents. USA:Pearson.
  • Bodrova, E., & Leong, D. J. (2013). Zihnin araçları-erken çocukluk eğitiminde Vygotsky yaklaşımı (Çev. Güler, T., Şahin, F., Yılmaz, A. ve Kalkan, E.). Ankara: Anı Yayıncılık. Haktanır, G. Yay. Haz.).(Özgün kitap 2007’de yayımlandı).
  • Bronson, M. B. (2000). Self-regulation in early childhood: Nature and nurture. New York: The Guildford Press.
  • Cole, P. M., Martin, S. E.& Dennis, T. A. (2004). Emotion regulation as a scientific construct: Methodological challenges and directions for child development research. Child development, 75(2) 317-333.
  • Çevik, Y. D., Haşlaman, T., Mumcu, F. K.& Gökçearslan, Ş. (2015). Özdüzenlemenin dikkat kontrolü boyutu: Bir ölçek uyarlama çalışması. Başkent University Journal of Education, 2(2), 229-238.
  • Doğruyol, B., Türküler Aka, B., & Enisoğlu Tilbe, E. (2017). Okul Tipinin Okul Öncesi Dönem Davranış Düzenleme Becerileri Üzerindeki Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-13.
  • Eisenberg, N., Fabes, R. A., Guthrie, I. K., & Reiser, M. (2000). Dispositional emotionality and regulation: their role in predicting quality of social functioning. Journal of personality and social psychology, 78(1) 136.
  • Eker, C., ve Arsal, Z. (2014). Öz düzenleme stratejileri öğretimi sürecinde ders günlükleri kullanmanın öz düzenleme stratejileri öğretimine etkisi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1) 80-93.
  • Ekinci Vural, D. (2012). Okul Öncesi Eğitimin İlköğretime Etkisinin aile Katılımı ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ertürk, H. G. (2013). Öğretmen çocuk etkileşiminin niteliği ile çocukların öz düzenleme becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Fındık Tanrıbuyurdu, E. (2012). Okul öncesi öz düzenleme ölçeği Türkçe’ye uyarlama çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Fındık Tanrıbuyurdu, E., & Güler Yıldız, T. (2014). Okul öncesi öz düzenleme (OÖDÖ): Türkiye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 317-328.
  • Fox, E., & Riconscente, M. (2008). Metacognition and self-regulation in James, Piaget, and Vygotsky. Educational Psychology Review, 20(4), 373-389.
  • Goleman, D. (1996). Duygusal Zeka. (B. Yüksel, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Güler Yıldız, T. G., Ertürk Kara, H., Fındık Tanrıbuyurdu, E., & Gönen, M. (2014). Öz Düzenleme Becerilerinin Öğretmen Çocuk Etkileşiminin Niteliğine Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 329-338.
  • Haşlaman, T., & Aşkar, P. (2007). Programlama dersi ile ilgili özdüzenleyici öğrenme stratejileri ve başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32,110-122.
  • Karakelle, S., & Saraç, S. (2007). Çocuklar için üst bilişsel farkındalık ölçeği (ÜBFÖ-Ç) A ve B formları: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 10 (20), 87-103.
  • Kochanska, G., Coy, K. C., & Murray, K. T. (2001). The development of self‐regulation in the first four years of life. Child Development, 72(4), 1091-1111.
  • Koole, S., van Dillen, L., & Sheppers, G. (2011). The Self- Regulation of Emotion. K. Vohs, ve R. F. Baumeister (Eds.), Handbook of Self-Regulation, Second Edition: Research, Theory and Application (pp. 22-40). New York : The Guilford.
  • Kopp, C. B. (1982). Antecedents of self-regulation: A developmental perspective. Developmental Psychology, 18(2), 199-214.
  • McClelland, M., Tominey, S., & Acock, A., (2011). The influence of demographic risk factors on children's behavioral regulation in prekindergarten and kindergarten. Early Education & Development. 22 (3), 461-488. http://dx.doi.org/10.1080/10409289.2011.536132
  • MEB (2013). 36-72 Aylık Çocuklar İçin Okul Öncesi Eğitim Programı. Ankara: YAPA Yayınları. Mischel, W. (2016). Marsmalow Testi. (E. O. Gezmiş, Dü., ve B. Satılmış, Çev.). İstanbul: Pegasus yayınları.
  • Mischel, W., Shoda, Y., & Rodriguez, M. L. (1989). Delay of Gratification in Children. Science, New Series, 244 (4907) 933-938.
  • Morrison FJ, Ponitz CC, McClelland MM. 2010. Self-regulation and academic achievement in the transition to school. In Child Development at the Intersection of Emotion and Cognition, ed. SD Calkins, M Bell, pp. 203–24. Washington, DC:American Psychological Association.
  • Oktay, A. (2007). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon yayınevi.
  • Op’t Eynde, P. E. T. E. R., De Corte, E., & Verschaffel, L. (2007). Students’ emotions: A key component of self-regulated learning. Emotion in education, 185-204.
  • Posner, M., & Rothbart, M. (2009). Toward A Physical Basis of Attention and Self Regulation. Physics of Life Reviews, 6(2), 103-120. http://dx.doi.org/10.1016/j.plrev.2009.02.001
  • Schunk, D. H., & Zimmerman, B. J. (Eds.). (2001). Self-regulated learning: From teaching to self-reflective practice. Guilford Press.
  • Sezgin, E ve Demiriz, S. (2015). Davranış düzenleme becerileri ölçme aracı Baş-Ayak Parmakları-Dizler-Omuzlar (BADO) görevlerinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. ACED International Journal of Family, Child and Education, 7, 52-71. doi.org/ 10.17359/ACED.2015714074.
  • Sezgin, E. (20016). Çocukların davranışsal öz-düzenleme becerilerinde oyun temelli eğitimin etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
  • Sezgin, E., & Demiriz, S. (2016). Çocuk Davranış Değerlendirme Ölçeği’nin (ÇODDÖ) Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2).
  • Shonkoff, J. P., & Phillips, D. A. (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington, DC: National Academy.
  • Smith-Donald, R., Raver, C., Hayes, T., & Richardson, B. (2007). Preliminary construct and concurrent validity of preschool self-regulation assessment (PSRA) for field-based research. Early Childhood Research Quarterly, 22, s. 173-187.
  • Somuncuoğlu, D. (2005). Duygusal Zekâ Yeterliliklerinin Kuramsal Çerçevesi ve Eğitimdeki Rolü. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (11).
  • Tanıbuyurdu, E. F., & Güler Yıldız, T. (2014). Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeğinin Türkiye' ye Uyarlama Çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 317-328.
  • Tominey, S. L., & McClelland, M. M. (2011). Red Light, Purple Light: Findings From a Randomized Trial Using Circle TimeGames to Improve Behavioral Self-Regulation in Preschool.
  • http://dx.doi.org/10.1080/10409289.2011.574258 and Early Education
  • Development, 22(3),
  • 519. Ulutaş, İ. (2005). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarının duygusal zekalarına duygusal zeka eğitiminin etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Zimmerman, B. J. (2002). Developing self-regulated learners beyond achievement to self- efficacy, Washington: American Psychological Association.
  • Zimmerman, B. J. (2008). Investigating self-regulation and motivation: Historical background methodolojical developments, and future prospects. American Educational Research Journal, 45(1), 166-183.
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Diğer ID JA89JT54ST
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Feyza Aydın

İlkay Ulutaş

Yayımlanma Tarihi 1 Aralık 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017Cilt: 1 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Aydın, F., & Ulutaş, İ. (2017). OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 36-45.
AMA Aydın F, Ulutaş İ. OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ. ASED. Aralık 2017;1(2):36-45.
Chicago Aydın, Feyza, ve İlkay Ulutaş. “OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ”. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1, sy. 2 (Aralık 2017): 36-45.
EndNote Aydın F, Ulutaş İ (01 Aralık 2017) OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1 2 36–45.
IEEE F. Aydın ve İ. Ulutaş, “OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ”, ASED, c. 1, sy. 2, ss. 36–45, 2017.
ISNAD Aydın, Feyza - Ulutaş, İlkay. “OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ”. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/2 (Aralık 2017), 36-45.
JAMA Aydın F, Ulutaş İ. OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ. ASED. 2017;1:36–45.
MLA Aydın, Feyza ve İlkay Ulutaş. “OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ”. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. 1, sy. 2, 2017, ss. 36-45.
Vancouver Aydın F, Ulutaş İ. OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİNİN GELİŞİMİ. ASED. 2017;1(2):36-45.