II. Meşrutiyet’in ilanından sonra adliyelerin
merkez ve taşra teşkilatlarında önemli bazı değişikliklere gidilmiştir. Bu
çerçevede teşkilatın personel eksikliği giderilmeye çalışılmış, taşrada yeni
adliye binaları yapılarak mahkemeler açılmış, teftiş mekanizmasına işlerlik
kazandırılmasına özen gösterilmiştir. Ayrıca mahkemelerin iş yoğunluğunun
azaltılmasına, işlemlerin hızlı yürütülmesine yönelik tedbirler alınmıştır. Bütün
bu adımlar Anadolu’daki mahkemelerin iş ve işlemlerinde ne gibi sonuçlar
doğurmuştur? Bu sorunun cevabını büyük ölçüde Tanin Gazetesi yazarı Ahmet Şerif
Bey’in Anadolu seyahati sırasında gazetesine gönderdiği mektuplardan öğrenmek
mümkün olmuştur. Ahmet Şerif’in gezi mektupları, 1908 ihtilalinin hemen akabinde
yazıldıkları için, dönemin siyasi, sosyal, ekonomik yapısının Anadolu’ya nasıl
yansıdığı hakkında kıymetli bilgiler vermiştir. Özellikle adalet sisteminin
temel unsurları olan, mahkemeler, mahkeme personeli, yargılamalar gibi
konulardaki tespitleri oldukça dikkat çekicidir. Ahmet Şerif, bu konulardaki
düşüncelerini tarafsız bir gözle ifade etmiş, kendisi İttihatçı olmakla
birlikte dönemin hükümetlerini ve yöneticilerini eleştirmekten de geri kalmamıştır.
Bu çalışmada Ahmet Şerif’in taşradaki mahkemelerin fiziksel durumu, çalışma
ortamları ve yargılamaların nasıl yapıldığı hakkındaki görüşleri örneklerle
değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmada, Ahmet Şerif Bey’in Tanin’de
yayımlanan mektuplarının yer aldığı Anadolu’da
Tanin isimli kitaptan, konuyla ilgili arşiv belgelerinden ve bazı araştırma
eserlerinden yararlanılmıştır.
After the
declaration of the Second Constitutional Monarchy, some important changes were
made in the central and provincial organizations of the courthouses. In this
context, the lack of personnel of the organization was tried to be solved, new
courthouse buildings were built in the provinces and courts were opened and
attention was paid to make the inspection mechanism operational. In addition,
measures have been taken to reduce the workload of the courts and to carry out
the procedures quickly. What were the consequences of all these steps in the
work and proceedings of the courts in Anatolia? The answer to this question was
largely learned from the letters of Ahmet Şerif Bey, an author of Tanin newspaper, to his newspaper during
his Anatolian trip. Since Ahmet Şerif's travel letters were written immediately
after the 1908 revolution, he gave valuable information about how the
political, social and economic structure of the period was reflected in
Anatolia. In particular, his determinations of the fundamental elements of the
justice system, such as the courts, court personnel and the proceedings, are
quite striking. Although he was a Unionist himself, Ahmet Şerif expressed her
views on these issues with an objective view and he did not fail to criticize
the governments and rulers of the time.In this study, Ahmet Şerif’s opinions
about the physical situation of the provincial courts, working environments and
how the proceedings are conducted are evaluated with examples. In this study,
the book titled Tanin in Anatolia,
that contains Ahmet Şerif Bey's letters were published in Tanin, archival
documents and some research works were used.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 29, 2019 |
Acceptance Date | December 2, 2019 |
Published in Issue | Year 2019Volume: 3 Issue: 2 |