Öz
The main purpose of this study is to determine the views of school administrators, teachers, parents and students working in a secondary education institution in the central district of Bitlis province on the current school culture. The research data were obtained from the records kept as a result of interviews with a total of 19 people, including 6 teachers, 4 administrators, 4 parents and 5 students, who were reached by purposeful sampling method during the 2023-2024 academic year. It was observed that the majority of the participants gave importance to the values of honesty, justice, trust and sincerity when defining school culture and emphasized these values more than the concept of success. When the opinions of the participants about the concepts of vision and mission, which are important elements of school culture, were examined, it was concluded that they did not have enough information and ideas about the mission and vision of the school in which they worked and that the opinions and opinions of any stakeholders other than the administrators were not taken while determining the mission and vision of the school. Looking at the beliefs of the individuals who make up the organization in the context of school culture, teachers and administrators defined the teaching profession as "a profession that requires sacrifice". In terms of stories, myths, legends, legends and heroes, which are other elements of school culture, it was observed that the participants did not have sufficient knowledge about these concepts, while they generally found the variety and level of participation in ceremonies and rituals, another element of school culture, to be sufficient and satisfactory.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altınkurt, Y., & Yılmaz, K. (2011). İlköğretim ve ortaöğretim okullarının vizyon, misyon ve değerleri ile ilgili bir çözümleme. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 23(1), 1–19.
- Assens-Serra, J., Boada-Cuerva, M., Serrano-Fernández, M.-J., & Agulló-Tomás, E. (2021). Gaining a better understanding of the types of organizational culture to manage suffering at work. Frontiers in Psychology, 12. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.782488
- Aslan, M., Özer, N., & Bakır, A. A. (2009). Okul kültürüne ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri: Nitel bir araştırma. İlköğretim Online, 8(1), 268–281.
- Balcı, A. (2002). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram uygulama ve araştırma. Pegem Yayıncılık.
- Bates, R. J. (1982). Towards a critical practice of educational administration. American Educational Research Association, 1–30.
- Bogale, A. T., & Debela, K. L. (2024). Organizational culture: A systematic review. Cogent Business & Management. https://doi.org/10.1080/23311975.2024.2340129
- Baxter, P., & Jack, S. (2008). Qualitative case study methodology: Study design and implementation for novice researchers. The Qualitative Report, 13(4), 544–559.
- Bogdan, R., & Biklen, S. K. (1997). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Allyn & Bacon.
- Bursalıoğlu, Z. (1991). Okul yönetiminde yapı ve davranış. Pegem.
- Cemaloğlu, Ö., & Özdemir, S. (Eds.). (2017). Örgütsel davranış ve yönetimi (2nd ed.). Pegem.
- Çelik, V. (1997). Okul kültürü ve yönetimi. Pegem Özel Eğitim ve Hizmetleri.
- Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Prentice Hall.
- Creswell, J. W., & Poth, C. N. (2018). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage Publications.
- Daft, R. L. (2010). Organization theory and design (10th ed.). South-Western Cengage Learning.
- Deal, T. E., & Kennedy, A. A. (1983). Culture: A new look through old lenses. The Journal of Applied Behavioral Science, 19(4), 498–505. https://doi.org/10.1177/002188638301900405
- Göldağ, B. (2015). Orta öğretim kurumlarında okul kültürü yoluyla değerler eğitimi Malatya ili örneği [Unpublished doctoral dissertation]. İnönü Üniversitesi.
- Hofstede, G. (2003). Culture’s consequences: Comparing values, behaviors, institutions, and organizations across nations (2nd ed.). Sage.
- Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D. D., & Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 35(2), 286–316. https://doi.org/10.2307/2393392
- Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi (S. Turan, Trans.). Nobel.
- Jessiman, P., Kidger, J., Spencer, L., Geijer-Simpson, E., Kaluzeviciute, G., Burn, A.-M., Leonard, N., & Limmer, M. (2022). School culture and student mental health: A qualitative study in UK secondary schools. BMC Public Health, 22, Article 619. https://doi.org/10.1186/s12889- 022-13034-x
- Kasapoğlu, H. (2016). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sistemine ilişkin algılarının metaforlar yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 22(1), 59–80.
- Kenny, T. (1994). From vision to reality through values. Management Development Review, 7(3), 17–20.
- Kilmann, R. H., Saxton, M. J., & Serpa, R. (1985). Gaining control of the corporate culture. JosseyBass.
- Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47–72.
- Manyas, S. (2018). Örgüt kültürü ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: İstanbul Üniversitesi çalışanları üzerine bir araştırma [Unpublished master’s thesis]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
- Miner, J. B. (1988). Organizational behavior: Performance and productivity. Random House.
- Özoğlu, E. A. (2015). Okul kültürünün sembolik açıdan çözümlenmesi: Etnografik bir çalışma [Unpublished doctoral dissertation]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
- Pérez-Jorge, D., González-Herrera, A. I., González-Afonso, M., & Santos-Álvarez, A. G. (2023). Reality and future of interculturality in today’s schools. Education Sciences, 13(5), 525. https://doi.org/10.3390/educsci13050525
- Pettigrew, A. M. (1979). On studying organizational cultures. Administrative Science Quarterly, 24(4), 570–581. https://doi.org/10.2307/2392363
- Pfeffer, J. (1981). Management as symbolic action: The creation and maintenance of organizational paradigm. Research in Organizational Behavior, 3, 1–52.
- Pondy, L. R. (1983). Organizational symbolism (Vol. 1). Jai Pr.
- Robbins, P., & Judge, T. A. (2013). Örgütsel davranış (İ. Erdem, Ed.). Nobel.
- Smith, J. (1988). Organizational culture in secondary school: A comparative case study. Dissertation Abstracts International, 49(7), 1660/A.
- Smith, J. A., Flowers, P., & Larkin, M. (2009). Interpretative phenomenological analysis: Theory, method, and research. Sage.
- Şişman, M. (1994). Örgüt kültürü: (Eskişehir il merkezindeki ilkokullarda bir araştırma). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Şişman, M. (2007). Örgütler ve kültürler. Pegem Yayıncılık.
- Taymaz, H. (1997). Uygulamalı okul yönetimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
- Trice, H. M., & Beyer, J. M. (1984). Studying organizational cultures through rites and ceremonials. Academy of Management Review, 9(4), 653–669. https://doi.org/10.5465/amr.1984.4277391 Yazar, T. (2012). Öğretmen adaylarının değerler hakkındaki görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(1), 61–68.
- Yetim, A. A., & Göktaş, Z. (2004). Öğretmenin mesleki ve kişisel nitelikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 541–550.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
- Yıldırım, A., Ünal, A., & Çelik, M. (2011). Öğretmen kavramına ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş algılarının analizi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 92–109.
- Yıldırım, Ş. E. (2018). İşletmelerde örgüt kültürü, örgütsel güven ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Hatay ilinde bir araştırma [Unpublished master’s thesis]. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
- Yin, R. K. (2018). Case study research: Design and methods. Sage Publications.
Öz
Bu araştırmanın temel amacı, Bitlis ili merkez ilçesindeki bir ortaöğretim kurumunda görev yapan okul yöneticilerinin, öğretmenlerin, velilerin ve öğrencilerin mevcut okul kültürü hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Araştırma verileri, 2023-2024 eğitim-öğretim yılı içerisinde amaçlı örnekleme yöntemiyle ulaşılan 6 öğretmen, 4 yönetici, 4 veli ve 5 öğrenci olmak üzere toplam 19 kişiyle yapılan görüşmeler sonucunda tutulan kayıtlardan elde edilmiştir. Katılımcıların büyük çoğunluğunun okul kültürünü tanımlarken dürüstlük, adalet, güven ve samimiyet değerlerine önem verdikleri ve bu değerleri başarı kavramından daha çok vurguladıkları görülmüştür. Okul kültürünün önemli bir öğesi olan vizyon ve misyon kavramları hakkında katılımcıların görüşleri incelendiğinde, içinde görev yaptıkları okulun misyonu ve vizyonu hakkında yeterince bilgi ve fikir sahibi olmadıkları ve incelenen okulda misyon ve vizyon belirlenirken yöneticiler dışında herhangi bir paydaşın fikir ve görüşünün alınmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Okul kültürü bağlamında örgütü oluşturan bireylerin inançlarına bakıldığında, öğretmenler ve yöneticiler öğretmenlik mesleğini "fedakarlık yapılması gereken bir meslek" olarak tanımlamışlardır. Okul kültürünün diğer unsurları olan hikayeler, mitler, efsaneler ve kahramanlara bakıldığında; katılımcıların bu kavramlarla ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıkları görülürken kendi okullarında gerçekleştirdikleri bir diğer unsur olan tören ve ritüellerin çeşitliliği ve katılım düzeylerini genellikle yeterli ve tatmin edici düzeyde bulmuşlardır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altınkurt, Y., & Yılmaz, K. (2011). İlköğretim ve ortaöğretim okullarının vizyon, misyon ve değerleri ile ilgili bir çözümleme. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 23(1), 1–19.
- Assens-Serra, J., Boada-Cuerva, M., Serrano-Fernández, M.-J., & Agulló-Tomás, E. (2021). Gaining a better understanding of the types of organizational culture to manage suffering at work. Frontiers in Psychology, 12. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.782488
- Aslan, M., Özer, N., & Bakır, A. A. (2009). Okul kültürüne ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri: Nitel bir araştırma. İlköğretim Online, 8(1), 268–281.
- Balcı, A. (2002). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram uygulama ve araştırma. Pegem Yayıncılık.
- Bates, R. J. (1982). Towards a critical practice of educational administration. American Educational Research Association, 1–30.
- Bogale, A. T., & Debela, K. L. (2024). Organizational culture: A systematic review. Cogent Business & Management. https://doi.org/10.1080/23311975.2024.2340129
- Baxter, P., & Jack, S. (2008). Qualitative case study methodology: Study design and implementation for novice researchers. The Qualitative Report, 13(4), 544–559.
- Bogdan, R., & Biklen, S. K. (1997). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Allyn & Bacon.
- Bursalıoğlu, Z. (1991). Okul yönetiminde yapı ve davranış. Pegem.
- Cemaloğlu, Ö., & Özdemir, S. (Eds.). (2017). Örgütsel davranış ve yönetimi (2nd ed.). Pegem.
- Çelik, V. (1997). Okul kültürü ve yönetimi. Pegem Özel Eğitim ve Hizmetleri.
- Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Prentice Hall.
- Creswell, J. W., & Poth, C. N. (2018). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage Publications.
- Daft, R. L. (2010). Organization theory and design (10th ed.). South-Western Cengage Learning.
- Deal, T. E., & Kennedy, A. A. (1983). Culture: A new look through old lenses. The Journal of Applied Behavioral Science, 19(4), 498–505. https://doi.org/10.1177/002188638301900405
- Göldağ, B. (2015). Orta öğretim kurumlarında okul kültürü yoluyla değerler eğitimi Malatya ili örneği [Unpublished doctoral dissertation]. İnönü Üniversitesi.
- Hofstede, G. (2003). Culture’s consequences: Comparing values, behaviors, institutions, and organizations across nations (2nd ed.). Sage.
- Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D. D., & Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 35(2), 286–316. https://doi.org/10.2307/2393392
- Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi (S. Turan, Trans.). Nobel.
- Jessiman, P., Kidger, J., Spencer, L., Geijer-Simpson, E., Kaluzeviciute, G., Burn, A.-M., Leonard, N., & Limmer, M. (2022). School culture and student mental health: A qualitative study in UK secondary schools. BMC Public Health, 22, Article 619. https://doi.org/10.1186/s12889- 022-13034-x
- Kasapoğlu, H. (2016). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sistemine ilişkin algılarının metaforlar yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 22(1), 59–80.
- Kenny, T. (1994). From vision to reality through values. Management Development Review, 7(3), 17–20.
- Kilmann, R. H., Saxton, M. J., & Serpa, R. (1985). Gaining control of the corporate culture. JosseyBass.
- Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47–72.
- Manyas, S. (2018). Örgüt kültürü ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: İstanbul Üniversitesi çalışanları üzerine bir araştırma [Unpublished master’s thesis]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
- Miner, J. B. (1988). Organizational behavior: Performance and productivity. Random House.
- Özoğlu, E. A. (2015). Okul kültürünün sembolik açıdan çözümlenmesi: Etnografik bir çalışma [Unpublished doctoral dissertation]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
- Pérez-Jorge, D., González-Herrera, A. I., González-Afonso, M., & Santos-Álvarez, A. G. (2023). Reality and future of interculturality in today’s schools. Education Sciences, 13(5), 525. https://doi.org/10.3390/educsci13050525
- Pettigrew, A. M. (1979). On studying organizational cultures. Administrative Science Quarterly, 24(4), 570–581. https://doi.org/10.2307/2392363
- Pfeffer, J. (1981). Management as symbolic action: The creation and maintenance of organizational paradigm. Research in Organizational Behavior, 3, 1–52.
- Pondy, L. R. (1983). Organizational symbolism (Vol. 1). Jai Pr.
- Robbins, P., & Judge, T. A. (2013). Örgütsel davranış (İ. Erdem, Ed.). Nobel.
- Smith, J. (1988). Organizational culture in secondary school: A comparative case study. Dissertation Abstracts International, 49(7), 1660/A.
- Smith, J. A., Flowers, P., & Larkin, M. (2009). Interpretative phenomenological analysis: Theory, method, and research. Sage.
- Şişman, M. (1994). Örgüt kültürü: (Eskişehir il merkezindeki ilkokullarda bir araştırma). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Şişman, M. (2007). Örgütler ve kültürler. Pegem Yayıncılık.
- Taymaz, H. (1997). Uygulamalı okul yönetimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
- Trice, H. M., & Beyer, J. M. (1984). Studying organizational cultures through rites and ceremonials. Academy of Management Review, 9(4), 653–669. https://doi.org/10.5465/amr.1984.4277391 Yazar, T. (2012). Öğretmen adaylarının değerler hakkındaki görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(1), 61–68.
- Yetim, A. A., & Göktaş, Z. (2004). Öğretmenin mesleki ve kişisel nitelikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 541–550.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
- Yıldırım, A., Ünal, A., & Çelik, M. (2011). Öğretmen kavramına ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş algılarının analizi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 92–109.
- Yıldırım, Ş. E. (2018). İşletmelerde örgüt kültürü, örgütsel güven ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Hatay ilinde bir araştırma [Unpublished master’s thesis]. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
- Yin, R. K. (2018). Case study research: Design and methods. Sage Publications.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Ekim 2024 |
| Kabul Tarihi | 21 Aralık 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 8 Sayı: 2 |
