Turkish Online Journal of Design Art and Communication

Öz

Türk Sineması’nda 2000’li yıllardan itibaren, kadın karakterlerin yaş, sınıfsal aidiyet, meslek ve
yaşam tarzı bağlamında öncesindeki dönemlere kıyasla daha farklılaştığı bir döneme girilmiştir.
Mavi Dalga (Zeynep Dadak, Merve Kayan 2013) ve İkimizin Yerine (Umur Turagay 2016) filmleri de
bu çerçevede yer alan örneklerden ikisidir. Söz konusu iki filmde de, kadın karakterler öğretmenlerine
aşık olurlar. Mavi Dalga ve İkimizin Yerine filmlerinin kadın karakterlerini söz konusu duygusal
ilişki çerçevesinde ele alma şekli, toplumsal cinsiyet politikası bağlamında önem arz etmektedir. Mavi
Dalga, anlatısının merkezine kadınların dayanışmasını ve arkadaşlığını, İkinci Dalga Feminist
Hareket’te tanımlandığı şekliyle kız kardeşlik temasını koymaktadır. Kız kardeşlik temasına yapılan
vurgu baş karakter Deniz’in, öğretmenine olan ilgisinin ilişkiye dönüşmesinin önüne geçer ve kendi
yaşıtı erkek arkadaşıyla romantik ilişkisini de önemsiz kılar. İkimizin Yerine ise baş karakter Çiçek’in
hayatının ve dolayısıyla anlatının tüm odak noktasını, dershane öğretmenine duyduğu aşka ve
aralarındaki ilişkiye sabitler. Çiçek’i söz konusu ilişki dışında her şeyden soyutlar. Çalışma
kapsamında iki filmin karşılaştırmalı analizi yapılarak; Mavi Dalga’nın De Lauretis ve Smelik’e atıfla
kadın karakterlerini tarihsel birer özne olarak konumlayan ve böylelikle kadınların metaforlar haline
gelmesine karşı çıkan bir film, İkimizin Yerine’nin De Lauretis, Johnston ve Smelik’e atıfla kadının
kadın olarak temsil edilmediği, kadının mit olarak yer aldığı, anlatı yapısının erkek arzusu tarafından
düzenlendiği bir film olduğu ortaya konulmaya çalışılacaktır.