Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Fighting with the Modern Plague: Temperance Movement, Degeneration and Education in Early Republican Türkiye

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 385 - 417, 25.10.2023
https://doi.org/10.53047/josse.1372134

Öz

The temperance movement, which emerged in the 19th century with a scientific foundation, and the degeneration discourse found a place in the Ottoman Empire nearly simultaneously with Europe. The influence of doctors educated in Europe played a pivotal role in this process. While the temperance movement and the discourse on degeneration swiftly integrated into the Ottoman Empire's educational system, they assumed a more radical form in the Republic of Turkey. This study explores how the temperance movement and the degeneration discourse were incorporated into Turkey's education system during the single-party period. Commencing from the early years of the Republic's establishment, the Hilâl-i Ahdar Society, alongside a cadre of distinguished psychiatrists affiliated with the society, assumes a leading role in initiatives aimed at imparting anti-alcohol education to the youth. It has been seen that degeneration is addressed from two perspectives, especially in textbooks and magazines for the youth: biological and social. Biological degeneration was rooted in the belief that alcohol use would lead to a corrupt race. On the other hand, social degeneration viewed alcohol use as a problem capable of causing societal disarray, economic instability, and moral decay. In both dimensions, a connection was established between the anti-alcohol movement, the country's population policy, and notions of patriotism in the educational system.

Etik Beyan

Since this research is carried out within the framework of archive documents and related literature, it does not require ethics committee approval.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

  • Akalın, B. Ö. (1938). Türk çocuğunu nasıl yaşatmalı 1-Nüfus siyasetinde çocuk: Sağlam nesil, öjenizm, sağlam ırk, kısırlaştırma. Ahmet İhsan Basımevi.
  • Ali Kami (1929). Yurt bilgisi, 5. sınıf. Marifet Matbaası.
  • Altıncı ulusal tıp kurultayı: Ankara 7-9 Birinciteşrin 1935. (1936). Kader Basımevi.
  • Arpacı, M. (2015). Sağlam nesiller ya da dejenerasyon: Türkiye'de alkol karşıtı düşünce ve hareket (1910–1950). Toplum ve Bilim, 134, 30- 54.
  • Balkan, C. (2012). The anti-alcohol movement in the Early Republican Period in Turkey [Unpublished MA Thesis]. Boğaziçi University.
  • Besim Ömer (1305 [1887]). Mükeyyifat ve Müskiratdan Müskirat. Mahmud Bey Matbaası.
  • Besim Ömer (1330 [1914]). Hıfzıssıhha. Karabet Kütübhanesi.
  • Besim Ömer (1932). Doğum Tarihi. Ahmet İhsan Kütüphanesi.
  • Biçer-Deveci, E. (2021). Turkey’s Prohibition in 1920: Modernising an Islamic Law. In E. Biçer-Deveci & P. Bourmaud (Eds.), Alcohol in the Maghreb and in the Middle East since the Nineteenth Century: Disputes, policies and practices (pp. 23-42). Palgrave Macmillan.
  • Birol, A. E. (1938). Yedinci milli Türk tıp kurultayı: Öjenik tatbikatı. Kader Basımevi.
  • Brown, E. F. (1886). The eclectic physiology or guide to health. Bragg & Co.
  • Brown, E. F. (1888). Youth's temperance manual. Bragg & Co.
  • Carlson, E. T. (1985). Medicine and degeneration: Theory and praxis. In J. E. Chamberlin & S. L. Gilman (Eds.), Degeneration the dark side of progress (pp.121-144). Columbia University Press.
  • Colman, J. (1880). Alcohol and hygiene: An elementary lesson book for schools. National Temperance Society and Publication House.
  • Colman, J. (1885). The primary temperance catechism. National Temperance Society and Publication House.
  • Cora, Y. T. (2013). Asker vatandaşlar ve kahraman erkekler: Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı dönemlerinde beden terbiyesi aracılığıyla ideal erkekliğin kurgulanması. In N. Y. Sünbüloğlu (Ed.), Erkek millet-asker millet: Türkiye’de militarizm, milliyetçilik, erkek(lik)ler (pp. 45-74). İletişim Yayınları.
  • Doktor Hazık (1328 [1912]). Malûmât-ı medeniyye ve ahlâkiyye: İkinci kısım. Kaspar Matbaası.
  • Dr. Kudsi (1933, Mayıs). Çocuk ve alkolizm. İçki Düşmanı Gazete, 1(5), 2.
  • Dün Yapılan Toplantılar. (1934, Kasım 10). Vakit Gazetesi.
  • Ebulmuhsin Kemal (1930). Millet Mekteplerine mahsus sağlık bilgisi. Türk Neşriyat Yurdu.
  • Edman, J. (2015). Temperance and modernity: Alcohol consumption as a collective problem, 1885–1913. Journal of Social History, 49(1), 20-52. https://doi.org/10.1093/jsh/shv02920
  • Engels, F. (1989). Prussians schnapps in the German Reichstag. In Karl Marx and Frederick Engels: Collected Works, Volume 24 (pp. 111-121). International Publishers.
  • Engstrom, E. J. & Crozier, I. R. (2018). Alcohol and general paralysis: Emil Kraepelin’s comparative psychiatry and his trips to Java (1904) and North America (1925). History of Psychiatry, 29(3), 263-281. https://doi.org/10.1177/0957154X18770601
  • Engstrom, E. J. (2007). "On the question of degeneration" by Emil Kraepelin (1908) 1. History of Psychiatry, 18(3), 389-398. https://doi.org/10.1177/0957154X07079689
  • Erdal, S., Demirci, H., & Sivri, P. M. (2020). Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Türkiye'de içki ile mücadele ve Hilâl-i Ahdar Cemiyeti 1908-1927. Kitabevi Yayınları.
  • Ermat, B. & Ermat, K. (1945). Yurt bilgisi dersleri 5. sınıf. Milli Eğitim Basımevi.
  • Etker, Ş. (2020). Dr. Haçig Boğosyan ve Turkio Hagalkolagan Ingeragtsıtyun [Türkiye Anti-Alkolikler Birliği]. Kebikeç, 49, 221-234.
  • Evered, E. Ö. & Evered, K. T. (2016). A geopolitics of drinking: Debating the place of alcohol in Early Republican Turkey. Political Geography, 50, 48-60. https://doi.org/10.1016/j.polgeo.2015.06.006
  • Fahrettin Kerim. (1933, İkincikanûn). Yolumuz. İçki Düşmanı Gazete, 1(1), 1-2.
  • Foucault, M. (2008). The birth of biopolitics. Palgrave.
  • Galton, F. (1904). Eugenics: Its definition, scope, and aims. American Journal of Sociology, 10(1).
  • Georgeon, F. (2002). Ottomans and drinkers: the consumption of alcohol in Istanbul in the nineteenth century. In E. Rogan (Ed.), Outside in: On the margins of the modern Middle East (pp. 7–30). I.B. Tauris.
  • Georgeon, F. (2023). Rakının ülkesinde: Osmanlı İmparatorluğu’ndan Erdoğan Türkiye’sine şarap ve alkol (14. – 21. yüzyıllar). İletişim Yayınları.
  • Gottschalk, L. (1969). Understanding history: A primer of historical method. Alfred A. Knopf.
  • Gow, A. M. (1873). Good morals and gentle manners for schools and families. Wilson, Hinkle & Co.
  • Gökay, F. K. (1935). Altıncı ulusal tıp kurultayı raporu: Türkiye’de alkolizm problemi raporu 2. Kader Matbaası.
  • Gökay, F. K. (1937, Haziran). Türkiye’de alkolizm meselesi. Yeşilay 5(54), 12-14.
  • Gökay, F. K. (1948). Sağlık düşmanı keyif verici maddeler. Milli Eğitim.
  • Guernsey, A. M. (1888). Physiology for young people: adapted to intermediate classes and common schools. A.S. Barnes & Co.
  • Halkacı, K. (1937, Haziran). İçkinin nesil üzerindeki tesirleri. Yeşilay, 5(54), 1-4.
  • Harris, L. (2014). Instructional leadership perceptions and practices of elementary school leaders. University of Virginia.
  • Hexter, J. H. (1971). The history primer. Basic Books.
  • Hilâl-i Ahdar Cemiyeti Heyet-i Merkeziyesi’nin içtimaı. (1927, Kanûn-i sâni 16 [1927, Ocak 16]). Vakit Gazetesi.
  • Hilâl-i Ahdar Cemiyeti Nizamnâmesi. (1336 [1920]). Hilâl Matbası.
  • Hilâl-i Ahdar Cemiyeti. (1338, Recep 11 [1920, Nisan 1]). Sebîlurreşâd, 18(462), 235-238.
  • Hilâl-i Ahdar günü. (1927, Mayıs 6). Vakit Gazetesi.
  • Hilâl-i Ahdar heyet-i idâresi. (1339, Teşrîn-i sâni 24 [1923, Kasım 24]). Vatan Gazetesi.
  • Hoff, P. (2008). Kraepelin and degeneration theory. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosc, 258(Suppl 2), 12–17. https://doi.org/10.1007/s00406-008-2002-5
  • Huertas, R. (1993). Madness and degeneration, II: Alcoholism and degeneration. History of Psychiatry, 4(13), 1-21. https://doi.org/10.1177/0957154X9300401301
  • İbrahim Hilmi (1934-1935). İlk kıraat 4. sınıf. Resimli Ay Matbası.
  • İçki aleyhdarı gençler bu sabah heyecanlı nutuklar söylediler. (1936, Kasım 8). Haber Gazetesi.
  • İçki aleyhdarı gençler: Yeni cemiyet faaliyete geçti. (1931, Mayıs 9). Milliyet Gazetesi.
  • İçki aleyhdarı gençlerin müsameresi. (1934, Nisan 6). Vakit Gazetesi.
  • İçki aleyhtarları. (1933, Ağustos 27). Vakit Gazetesi.
  • İçki aleyhtarlarının gezintisi. (1936, Temmuz 23). Haber Gazetesi.
  • İçki düşmanı gençler bir müsamere verdiler. (1933, Kasım 18). Vakit Gazetesi.
  • İçki düşmanı gençler dün yemin ettiler. (1941, Şubat 9). Cumhuriyet Gazetesi.
  • İçki düşmanı gençler kongre aktettiler ve bir müsamere verdiler. (1932, Nisan 23). Milliyet Gazetesi.
  • İçki düşmanları (1927, Mayıs 7). Vakit Gazetesi.
  • İçki düşmanları bugün bayram yapıyor. (1932, Haziran 3). Milliyet Gazetesi.
  • İçki düşmanları. (1934, Haziran 14). Cumhuriyet Gazetesi.
  • İçki düşmanlarının çayında ne görülür. (1935, Ocak 14). Haber Gazetesi.
  • İçki düşmanlarının müsameresi. (1935, Şubat 23). Haber Gazetesi.
  • İçki düşmanlarının tenezzühü. (1934, Ağustos 27). Akşam Gazetesi.
  • İçki düşmanlığı faaliyeti. (1934, Mart 12). Milliyet Gazetesi.
  • İçki düşmanlığı gününde. (1931, Haziran 6). Vakit Gazetesi.
  • İçki ve zehirle mücadele için gençler yeni bir cemiyet kurdular. (1931, Mayıs 9). Vatan Gazetesi.
  • İkinci Maârif Şûrası, 15-21 Şubat 1943, çalışma programı, raporlar, konuşmalar (1943). Maarif Vekaleti Yayınları.
  • İşrete Müptela Olanların Çocukları. (1322, Teşrîn-i sâni 9 [1906, Kasım 22]. Servet-i Fünûn, 32(813), 103.
  • Kamenov, N. (2015). Sober contemporaries for a sober future: the world of temperance in Bulgaria, 1890-1940 [Unpublished doctoral dissertation]. ETH Zürich.
  • Kamenov, N. (2020). Global temperance and the Balkans American missionaries, Swiss scientists and Bulgarian socialists, 1870–1940. Palgrave Macmillan.
  • Kansu, Ş. A. (1939, Şubat). Öjenik problemleri. Ülkü, 12(72), 480-488.
  • Karahanoğulları, O. (2008). Birinci Meclis’in içki yasağı ve Men-i Müskirat Kanunu. Phoenix.
  • Koyuncu, D. T. (2020). Osmanlı İmparatorluğu'nda içki üretimi ve tüketimi. Selenge Yayınları.
  • Kühl, S. (2013). For the betterment of the race. Palgrave Macmillan.
  • Küley, M. K. (1938). Sağlık koruma bilgisi. Devlet Basımevi.
  • Lepicard, E. (2000). Auschwitz from a Nuremberg perspective: ethical implications for medicine. In J.
  • Bemporad, J. T. Pawlikowski & J. Sievers (Eds.), Good and evil after Auschwitz: ethical implications for today Hoboken (pp. 139-152). KTAV Pub. House.
  • Levine, R. (2017). Eugenics: A very short introduction. Oxford University Press.
  • M. Asım & A. Cevad (1334 [1918]). Anadolu yavrusunun kitabı. Orhaniye matbaası.
  • Magnan, V. (1874). De l'alcoolisme des diverses formes du délire alcoolique et de leur traitement. A. Delahaye.
  • Mallick, K. & Verma, G. (2005). Researching education: Perspectives and techniques. Taylor and Francis.
  • Mazhar Osman (1933). Hilâl-i Ahzar (Yeşil Hilâl): İçki aleyhdarı gençler birliği. In Mazhar Osman (Ed.), Sıhhat Almanakı (pp. 776-782). Kader Matbaası.
  • Menfaâti Umûmiyye ve Mütereddilerin Himâyesi. (1332, Mart 15 [1916, Mart 28]). Polis Mecmuası, 4(65), 30-31. Milli Talim ve Terbiye Dairesi. (1933, Mayıs 5). Karar no. 90.
  • Morel, B. A. (1857). Traité des dégénérescences physiques, intellectuelles, et morales de l'espèce humaine. Baillière.
  • Morel, B. A. (1860). Traité des maladies mentales. Victor Masson.
  • Muallim Abdulbaki (1927-1928). Yurt bilgisi, 5. sınıf. Ahmet Kâmil Matbaası.
  • Muratovski, G. (2022). Research for designers: A guide to methods and practice. Sage.
  • Mükip Cevdet (1934, Eylül). İki meşhur içki düşmanı şehrimizde. İçki Düşmanı Gazete, 2(21), 8-9.
  • Münir Mazhar (1920, Teşrîn-i evvel- Teşrîn-i sâni). Öjenik: Irkın ıslahı ilmi. Tedrîsât Mecmuâsı, 12(57), 852-857.
  • Oğuz, Ç. (2021). Moral crisis in the Ottoman Empire: A social and intellectual history of the home-front during the First World War. I.B. Tauris.
  • Ortaylı, İ. (1986). İstanbul'dan sayfalar. Hil Yayınları.
  • Özer, İ. (2003). Mütâreke ve işgal yıllarında Osmanlı Devleti’nde görülen sosyal çöküntü ve toplumsal yaşam. Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Dergisi, 14, 247-271.
  • Prestwich, P. E. (1997). Drinkers, drunkards, and degenerates: The alcoholic population of a Parisian asylum, 1867-1914. In J. S. Blocker & C. K. Warsh (Eds.), The changing face of drink: substance, imagery, and behaviour (pp. 115-131). Publications Histoire Sociale.
  • Reşit Galip (1933). Köy muallimlerine sağlık konuşmaları. Devlet Matbaası.
  • Rıza, A. (1327 [1911]). İbtidâîyelere malûmât-ı ahlâkiyye ve medeniyye, 3. sınıf. Karabet matbaası.
  • Richardson, B. W. (1880). The temperance lesson book. National Temperance Society and Publication House.
  • Richardson, B. W. (1887). Public school temperance: lessons on alcohol, and its action on the body, designed for public schools. The Grip Printing and Publishing Company.
  • Rodwell, G. (1998). There are other evils to be put down: Temperance, eugenics and education in Australia, 1900–1930. Paedagogica Historica, 34, 179-199. https://doi.org/10.1080/00309230.1998.11434914
  • Sadrettin Celal (1930). Faydalı bilgiler. Kanaat Kütüphanesi.
  • Sheehan, N. M. (1980). Temperance, education and the WCTU in Alberta, 1905-1930. The Journal of Educational Thought, 14(2), 108-124. https://www.jstor.org/stable/23768682
  • Sheehan, N. M. (1984). National pressure groups and provincial curriculum policy: temperance in Nova Scotia schools 1880-1930. Canadian Journal of Education, 9(1), 73-88. https://www.jstor.org/stable/1494450
  • Sıhhî Müze Atlası. (1926). Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekâleti.
  • Snelders, S. & Pieters, T. (2005). Alcoholism and degeneration in Dutch medicine around 1900. In P. Dassen & M. G. Kemperink (Eds.), The many faces of evolution in Europe, C. 1860-1914 (pp. 87-102). Peeters.
  • Steele, J. D. (1884). Hygienic physiology: with special reference to the use of alcoholic drinks and narcotics: adapted from the fourteen weeks in human physiology. A.S. Barnes & Company. Tabiat bilgisi, 5. sınıf. (1949). Milli Eğitim Basımevi.
  • Taşkıran, T. (1943). Türk ahlakının ilkeleri. Maarif Matbaası.
  • Thompson, H. P. (2013). A most stirring and significant episode: religion and the rise and fall of prohibition in black Atlanta, 1865–1887. Northern Illinois University Press.
  • Toprak, Z. (2015). Darwin'den Dersim'e cumhuriyet ve antropoloji. Doğan Kitap.
  • Toprak, Z. (2017). Türkiye’de yeni hayat: İnkılap ve travma 1908-1928. Doğan Kitap.
  • Üçüncü, U. (2012). Millî Mücadele yıllarında bir yasak denemesi Men-i Müskirat (İçki Yasağı) Kanunu ve toplumsal hayata yansımaları. Çizgi Kitabevi Yayınları.
  • Wakely, C. (1891). The education of children in temperance principles. In Bericht des III. internationalen Congresses gegen den Missbrauch geistiger Getränke in Christiania vom 3. bis 5. September 1890 (pp. 125-130). Det Mallingske Bogtrykkeri.
  • Walker, J. (1883). Anatomy, physiology, and hygiene: A manual for the use of colleges, schools, and general readers. Allyn & Bacon.
  • Yanıkdağ, Y. (2013). Healing the nation: Prisoners of war, medicine and nationalism in Turkey, 1914–1939. Edinburgh University Press.
  • Yarman, A. (2014). Ermeni Ettıba Cemiyeti (1912-1922): Osmanlı'da tıptan siyasete bir kurum. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Yeşil Hilâl 23 Mart’ta Tepebaşı’nda bir müsamere verecek. (1931, Mart 11). Cumhuriyet Gazetesi.
  • Yeşil Hilâl müsameresi verildi. (1932, Nisan 23). Vakit Gazetesi.
  • Yeşilay Gençler Birliği Nizamnâmesi (1938). Kader Basımevi.
  • Yeşilay gezintisi. (1935, Haziran 4). Haber Gazetesi.
  • Yeşilay. (1941, Ağustos). Yeşilay, 9(104).
  • Yeşilay: İçki düşmanları bugün Yalova’da bir gezintiye gidecekler. (1931, Haziran 5). Vakit Gazetesi.
  • Zimmerman, J. (1999). Distilling democracy: alcohol education in America's public schools, 1880-1925. University Press of Kansas.
Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 385 - 417, 25.10.2023
https://doi.org/10.53047/josse.1372134

Öz

Proje Numarası

-

Kaynakça

  • Akalın, B. Ö. (1938). Türk çocuğunu nasıl yaşatmalı 1-Nüfus siyasetinde çocuk: Sağlam nesil, öjenizm, sağlam ırk, kısırlaştırma. Ahmet İhsan Basımevi.
  • Ali Kami (1929). Yurt bilgisi, 5. sınıf. Marifet Matbaası.
  • Altıncı ulusal tıp kurultayı: Ankara 7-9 Birinciteşrin 1935. (1936). Kader Basımevi.
  • Arpacı, M. (2015). Sağlam nesiller ya da dejenerasyon: Türkiye'de alkol karşıtı düşünce ve hareket (1910–1950). Toplum ve Bilim, 134, 30- 54.
  • Balkan, C. (2012). The anti-alcohol movement in the Early Republican Period in Turkey [Unpublished MA Thesis]. Boğaziçi University.
  • Besim Ömer (1305 [1887]). Mükeyyifat ve Müskiratdan Müskirat. Mahmud Bey Matbaası.
  • Besim Ömer (1330 [1914]). Hıfzıssıhha. Karabet Kütübhanesi.
  • Besim Ömer (1932). Doğum Tarihi. Ahmet İhsan Kütüphanesi.
  • Biçer-Deveci, E. (2021). Turkey’s Prohibition in 1920: Modernising an Islamic Law. In E. Biçer-Deveci & P. Bourmaud (Eds.), Alcohol in the Maghreb and in the Middle East since the Nineteenth Century: Disputes, policies and practices (pp. 23-42). Palgrave Macmillan.
  • Birol, A. E. (1938). Yedinci milli Türk tıp kurultayı: Öjenik tatbikatı. Kader Basımevi.
  • Brown, E. F. (1886). The eclectic physiology or guide to health. Bragg & Co.
  • Brown, E. F. (1888). Youth's temperance manual. Bragg & Co.
  • Carlson, E. T. (1985). Medicine and degeneration: Theory and praxis. In J. E. Chamberlin & S. L. Gilman (Eds.), Degeneration the dark side of progress (pp.121-144). Columbia University Press.
  • Colman, J. (1880). Alcohol and hygiene: An elementary lesson book for schools. National Temperance Society and Publication House.
  • Colman, J. (1885). The primary temperance catechism. National Temperance Society and Publication House.
  • Cora, Y. T. (2013). Asker vatandaşlar ve kahraman erkekler: Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı dönemlerinde beden terbiyesi aracılığıyla ideal erkekliğin kurgulanması. In N. Y. Sünbüloğlu (Ed.), Erkek millet-asker millet: Türkiye’de militarizm, milliyetçilik, erkek(lik)ler (pp. 45-74). İletişim Yayınları.
  • Doktor Hazık (1328 [1912]). Malûmât-ı medeniyye ve ahlâkiyye: İkinci kısım. Kaspar Matbaası.
  • Dr. Kudsi (1933, Mayıs). Çocuk ve alkolizm. İçki Düşmanı Gazete, 1(5), 2.
  • Dün Yapılan Toplantılar. (1934, Kasım 10). Vakit Gazetesi.
  • Ebulmuhsin Kemal (1930). Millet Mekteplerine mahsus sağlık bilgisi. Türk Neşriyat Yurdu.
  • Edman, J. (2015). Temperance and modernity: Alcohol consumption as a collective problem, 1885–1913. Journal of Social History, 49(1), 20-52. https://doi.org/10.1093/jsh/shv02920
  • Engels, F. (1989). Prussians schnapps in the German Reichstag. In Karl Marx and Frederick Engels: Collected Works, Volume 24 (pp. 111-121). International Publishers.
  • Engstrom, E. J. & Crozier, I. R. (2018). Alcohol and general paralysis: Emil Kraepelin’s comparative psychiatry and his trips to Java (1904) and North America (1925). History of Psychiatry, 29(3), 263-281. https://doi.org/10.1177/0957154X18770601
  • Engstrom, E. J. (2007). "On the question of degeneration" by Emil Kraepelin (1908) 1. History of Psychiatry, 18(3), 389-398. https://doi.org/10.1177/0957154X07079689
  • Erdal, S., Demirci, H., & Sivri, P. M. (2020). Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Türkiye'de içki ile mücadele ve Hilâl-i Ahdar Cemiyeti 1908-1927. Kitabevi Yayınları.
  • Ermat, B. & Ermat, K. (1945). Yurt bilgisi dersleri 5. sınıf. Milli Eğitim Basımevi.
  • Etker, Ş. (2020). Dr. Haçig Boğosyan ve Turkio Hagalkolagan Ingeragtsıtyun [Türkiye Anti-Alkolikler Birliği]. Kebikeç, 49, 221-234.
  • Evered, E. Ö. & Evered, K. T. (2016). A geopolitics of drinking: Debating the place of alcohol in Early Republican Turkey. Political Geography, 50, 48-60. https://doi.org/10.1016/j.polgeo.2015.06.006
  • Fahrettin Kerim. (1933, İkincikanûn). Yolumuz. İçki Düşmanı Gazete, 1(1), 1-2.
  • Foucault, M. (2008). The birth of biopolitics. Palgrave.
  • Galton, F. (1904). Eugenics: Its definition, scope, and aims. American Journal of Sociology, 10(1).
  • Georgeon, F. (2002). Ottomans and drinkers: the consumption of alcohol in Istanbul in the nineteenth century. In E. Rogan (Ed.), Outside in: On the margins of the modern Middle East (pp. 7–30). I.B. Tauris.
  • Georgeon, F. (2023). Rakının ülkesinde: Osmanlı İmparatorluğu’ndan Erdoğan Türkiye’sine şarap ve alkol (14. – 21. yüzyıllar). İletişim Yayınları.
  • Gottschalk, L. (1969). Understanding history: A primer of historical method. Alfred A. Knopf.
  • Gow, A. M. (1873). Good morals and gentle manners for schools and families. Wilson, Hinkle & Co.
  • Gökay, F. K. (1935). Altıncı ulusal tıp kurultayı raporu: Türkiye’de alkolizm problemi raporu 2. Kader Matbaası.
  • Gökay, F. K. (1937, Haziran). Türkiye’de alkolizm meselesi. Yeşilay 5(54), 12-14.
  • Gökay, F. K. (1948). Sağlık düşmanı keyif verici maddeler. Milli Eğitim.
  • Guernsey, A. M. (1888). Physiology for young people: adapted to intermediate classes and common schools. A.S. Barnes & Co.
  • Halkacı, K. (1937, Haziran). İçkinin nesil üzerindeki tesirleri. Yeşilay, 5(54), 1-4.
  • Harris, L. (2014). Instructional leadership perceptions and practices of elementary school leaders. University of Virginia.
  • Hexter, J. H. (1971). The history primer. Basic Books.
  • Hilâl-i Ahdar Cemiyeti Heyet-i Merkeziyesi’nin içtimaı. (1927, Kanûn-i sâni 16 [1927, Ocak 16]). Vakit Gazetesi.
  • Hilâl-i Ahdar Cemiyeti Nizamnâmesi. (1336 [1920]). Hilâl Matbası.
  • Hilâl-i Ahdar Cemiyeti. (1338, Recep 11 [1920, Nisan 1]). Sebîlurreşâd, 18(462), 235-238.
  • Hilâl-i Ahdar günü. (1927, Mayıs 6). Vakit Gazetesi.
  • Hilâl-i Ahdar heyet-i idâresi. (1339, Teşrîn-i sâni 24 [1923, Kasım 24]). Vatan Gazetesi.
  • Hoff, P. (2008). Kraepelin and degeneration theory. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosc, 258(Suppl 2), 12–17. https://doi.org/10.1007/s00406-008-2002-5
  • Huertas, R. (1993). Madness and degeneration, II: Alcoholism and degeneration. History of Psychiatry, 4(13), 1-21. https://doi.org/10.1177/0957154X9300401301
  • İbrahim Hilmi (1934-1935). İlk kıraat 4. sınıf. Resimli Ay Matbası.
  • İçki aleyhdarı gençler bu sabah heyecanlı nutuklar söylediler. (1936, Kasım 8). Haber Gazetesi.
  • İçki aleyhdarı gençler: Yeni cemiyet faaliyete geçti. (1931, Mayıs 9). Milliyet Gazetesi.
  • İçki aleyhdarı gençlerin müsameresi. (1934, Nisan 6). Vakit Gazetesi.
  • İçki aleyhtarları. (1933, Ağustos 27). Vakit Gazetesi.
  • İçki aleyhtarlarının gezintisi. (1936, Temmuz 23). Haber Gazetesi.
  • İçki düşmanı gençler bir müsamere verdiler. (1933, Kasım 18). Vakit Gazetesi.
  • İçki düşmanı gençler dün yemin ettiler. (1941, Şubat 9). Cumhuriyet Gazetesi.
  • İçki düşmanı gençler kongre aktettiler ve bir müsamere verdiler. (1932, Nisan 23). Milliyet Gazetesi.
  • İçki düşmanları (1927, Mayıs 7). Vakit Gazetesi.
  • İçki düşmanları bugün bayram yapıyor. (1932, Haziran 3). Milliyet Gazetesi.
  • İçki düşmanları. (1934, Haziran 14). Cumhuriyet Gazetesi.
  • İçki düşmanlarının çayında ne görülür. (1935, Ocak 14). Haber Gazetesi.
  • İçki düşmanlarının müsameresi. (1935, Şubat 23). Haber Gazetesi.
  • İçki düşmanlarının tenezzühü. (1934, Ağustos 27). Akşam Gazetesi.
  • İçki düşmanlığı faaliyeti. (1934, Mart 12). Milliyet Gazetesi.
  • İçki düşmanlığı gününde. (1931, Haziran 6). Vakit Gazetesi.
  • İçki ve zehirle mücadele için gençler yeni bir cemiyet kurdular. (1931, Mayıs 9). Vatan Gazetesi.
  • İkinci Maârif Şûrası, 15-21 Şubat 1943, çalışma programı, raporlar, konuşmalar (1943). Maarif Vekaleti Yayınları.
  • İşrete Müptela Olanların Çocukları. (1322, Teşrîn-i sâni 9 [1906, Kasım 22]. Servet-i Fünûn, 32(813), 103.
  • Kamenov, N. (2015). Sober contemporaries for a sober future: the world of temperance in Bulgaria, 1890-1940 [Unpublished doctoral dissertation]. ETH Zürich.
  • Kamenov, N. (2020). Global temperance and the Balkans American missionaries, Swiss scientists and Bulgarian socialists, 1870–1940. Palgrave Macmillan.
  • Kansu, Ş. A. (1939, Şubat). Öjenik problemleri. Ülkü, 12(72), 480-488.
  • Karahanoğulları, O. (2008). Birinci Meclis’in içki yasağı ve Men-i Müskirat Kanunu. Phoenix.
  • Koyuncu, D. T. (2020). Osmanlı İmparatorluğu'nda içki üretimi ve tüketimi. Selenge Yayınları.
  • Kühl, S. (2013). For the betterment of the race. Palgrave Macmillan.
  • Küley, M. K. (1938). Sağlık koruma bilgisi. Devlet Basımevi.
  • Lepicard, E. (2000). Auschwitz from a Nuremberg perspective: ethical implications for medicine. In J.
  • Bemporad, J. T. Pawlikowski & J. Sievers (Eds.), Good and evil after Auschwitz: ethical implications for today Hoboken (pp. 139-152). KTAV Pub. House.
  • Levine, R. (2017). Eugenics: A very short introduction. Oxford University Press.
  • M. Asım & A. Cevad (1334 [1918]). Anadolu yavrusunun kitabı. Orhaniye matbaası.
  • Magnan, V. (1874). De l'alcoolisme des diverses formes du délire alcoolique et de leur traitement. A. Delahaye.
  • Mallick, K. & Verma, G. (2005). Researching education: Perspectives and techniques. Taylor and Francis.
  • Mazhar Osman (1933). Hilâl-i Ahzar (Yeşil Hilâl): İçki aleyhdarı gençler birliği. In Mazhar Osman (Ed.), Sıhhat Almanakı (pp. 776-782). Kader Matbaası.
  • Menfaâti Umûmiyye ve Mütereddilerin Himâyesi. (1332, Mart 15 [1916, Mart 28]). Polis Mecmuası, 4(65), 30-31. Milli Talim ve Terbiye Dairesi. (1933, Mayıs 5). Karar no. 90.
  • Morel, B. A. (1857). Traité des dégénérescences physiques, intellectuelles, et morales de l'espèce humaine. Baillière.
  • Morel, B. A. (1860). Traité des maladies mentales. Victor Masson.
  • Muallim Abdulbaki (1927-1928). Yurt bilgisi, 5. sınıf. Ahmet Kâmil Matbaası.
  • Muratovski, G. (2022). Research for designers: A guide to methods and practice. Sage.
  • Mükip Cevdet (1934, Eylül). İki meşhur içki düşmanı şehrimizde. İçki Düşmanı Gazete, 2(21), 8-9.
  • Münir Mazhar (1920, Teşrîn-i evvel- Teşrîn-i sâni). Öjenik: Irkın ıslahı ilmi. Tedrîsât Mecmuâsı, 12(57), 852-857.
  • Oğuz, Ç. (2021). Moral crisis in the Ottoman Empire: A social and intellectual history of the home-front during the First World War. I.B. Tauris.
  • Ortaylı, İ. (1986). İstanbul'dan sayfalar. Hil Yayınları.
  • Özer, İ. (2003). Mütâreke ve işgal yıllarında Osmanlı Devleti’nde görülen sosyal çöküntü ve toplumsal yaşam. Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Dergisi, 14, 247-271.
  • Prestwich, P. E. (1997). Drinkers, drunkards, and degenerates: The alcoholic population of a Parisian asylum, 1867-1914. In J. S. Blocker & C. K. Warsh (Eds.), The changing face of drink: substance, imagery, and behaviour (pp. 115-131). Publications Histoire Sociale.
  • Reşit Galip (1933). Köy muallimlerine sağlık konuşmaları. Devlet Matbaası.
  • Rıza, A. (1327 [1911]). İbtidâîyelere malûmât-ı ahlâkiyye ve medeniyye, 3. sınıf. Karabet matbaası.
  • Richardson, B. W. (1880). The temperance lesson book. National Temperance Society and Publication House.
  • Richardson, B. W. (1887). Public school temperance: lessons on alcohol, and its action on the body, designed for public schools. The Grip Printing and Publishing Company.
  • Rodwell, G. (1998). There are other evils to be put down: Temperance, eugenics and education in Australia, 1900–1930. Paedagogica Historica, 34, 179-199. https://doi.org/10.1080/00309230.1998.11434914
  • Sadrettin Celal (1930). Faydalı bilgiler. Kanaat Kütüphanesi.
  • Sheehan, N. M. (1980). Temperance, education and the WCTU in Alberta, 1905-1930. The Journal of Educational Thought, 14(2), 108-124. https://www.jstor.org/stable/23768682
  • Sheehan, N. M. (1984). National pressure groups and provincial curriculum policy: temperance in Nova Scotia schools 1880-1930. Canadian Journal of Education, 9(1), 73-88. https://www.jstor.org/stable/1494450
  • Sıhhî Müze Atlası. (1926). Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekâleti.
  • Snelders, S. & Pieters, T. (2005). Alcoholism and degeneration in Dutch medicine around 1900. In P. Dassen & M. G. Kemperink (Eds.), The many faces of evolution in Europe, C. 1860-1914 (pp. 87-102). Peeters.
  • Steele, J. D. (1884). Hygienic physiology: with special reference to the use of alcoholic drinks and narcotics: adapted from the fourteen weeks in human physiology. A.S. Barnes & Company. Tabiat bilgisi, 5. sınıf. (1949). Milli Eğitim Basımevi.
  • Taşkıran, T. (1943). Türk ahlakının ilkeleri. Maarif Matbaası.
  • Thompson, H. P. (2013). A most stirring and significant episode: religion and the rise and fall of prohibition in black Atlanta, 1865–1887. Northern Illinois University Press.
  • Toprak, Z. (2015). Darwin'den Dersim'e cumhuriyet ve antropoloji. Doğan Kitap.
  • Toprak, Z. (2017). Türkiye’de yeni hayat: İnkılap ve travma 1908-1928. Doğan Kitap.
  • Üçüncü, U. (2012). Millî Mücadele yıllarında bir yasak denemesi Men-i Müskirat (İçki Yasağı) Kanunu ve toplumsal hayata yansımaları. Çizgi Kitabevi Yayınları.
  • Wakely, C. (1891). The education of children in temperance principles. In Bericht des III. internationalen Congresses gegen den Missbrauch geistiger Getränke in Christiania vom 3. bis 5. September 1890 (pp. 125-130). Det Mallingske Bogtrykkeri.
  • Walker, J. (1883). Anatomy, physiology, and hygiene: A manual for the use of colleges, schools, and general readers. Allyn & Bacon.
  • Yanıkdağ, Y. (2013). Healing the nation: Prisoners of war, medicine and nationalism in Turkey, 1914–1939. Edinburgh University Press.
  • Yarman, A. (2014). Ermeni Ettıba Cemiyeti (1912-1922): Osmanlı'da tıptan siyasete bir kurum. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Yeşil Hilâl 23 Mart’ta Tepebaşı’nda bir müsamere verecek. (1931, Mart 11). Cumhuriyet Gazetesi.
  • Yeşil Hilâl müsameresi verildi. (1932, Nisan 23). Vakit Gazetesi.
  • Yeşilay Gençler Birliği Nizamnâmesi (1938). Kader Basımevi.
  • Yeşilay gezintisi. (1935, Haziran 4). Haber Gazetesi.
  • Yeşilay. (1941, Ağustos). Yeşilay, 9(104).
  • Yeşilay: İçki düşmanları bugün Yalova’da bir gezintiye gidecekler. (1931, Haziran 5). Vakit Gazetesi.
  • Zimmerman, J. (1999). Distilling democracy: alcohol education in America's public schools, 1880-1925. University Press of Kansas.
Toplam 121 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Eğitimin Felsefi ve Sosyal Temelleri
Bölüm Research Article
Yazarlar

Sena Coşğun Kandal 0000-0002-2045-7302

Proje Numarası -
Yayımlanma Tarihi 25 Ekim 2023
Kabul Tarihi 23 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Coşğun Kandal, S. (2023). Fighting with the Modern Plague: Temperance Movement, Degeneration and Education in Early Republican Türkiye. Journal of Social Sciences And Education, 6(2), 385-417. https://doi.org/10.53047/josse.1372134