Öz
The purpose of this study is to reveal pre-service science teacher mental perception about science and technology course, through metaphors. The research was conducted with volunteer pre-service teachers, who were studying in science teaching department of a university, in the fall semester of 2011-2012 academic years. A metaphoric data collection tool was used in the research; it was in the form of “Science and Technology course is like …… Because it is ……”. Participants have created 41 types of metaphors about science and technology course. It has been observed that the most frequently metaphors used by the participants were “life” (f: 24), “making science” (f: 6) and “water” (f: 5). Metaphors have been analyzed considering the reasoning behind them and they were clustered under twelve categories. As a result, the metaphors and related categories created by pre-service teachers revealed that participants have usually a positive perception about the course.
Anahtar Kelimeler
Science and technology course Metaphor Mental perception Pre-service science teachers
Kaynakça
- Afacan, Ö. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının “fen” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 1242-1254.
- Akça Berk, N., Gültekin, F. & Çençen, N. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler dersine ve sosyal bilgiler öğretmenine ilişkin metaforları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(1), 183-199.
- Akhan, N. E., Kılıçoğlu, G. & Gedik, H. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler ve sosyal bilimlere yönelik metaforları. Turkish Studies, 9(8), 73-90.
- Aydın, İ. H. (2006). Bir felsefî metafor “yolda olmak”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, VI, 9-22.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Carter, K. (2001). Meaning and metaphor: Case knowledge in teaching. Theory Into Practice, 29, 109-115.
- Coşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (Zihinsel imgeleri). Turkish Studies, 5(3), 919-940.
- Çepni, S. & Çil, E. (2010). Fen ve teknoloji programı (Tanıma, planlama, uygulama ve SBS’yle ilişkilendirme) ilköğretim 1. ve 2. kademe öğretmen el kitabı (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- De Guerrero, M. C., & Villamil, O. S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ESL teaching and learning. Language Teaching Research, 6(2), 95-120.
- Dursun, F. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kendi branşlarına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 3(1), 66-77.
- Ekiz, D. & Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
- Eraslan, L. (2011). Sosyolojik metaforlar. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-22.
- Geçit, Y. & Gençer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. Sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize üniversitesi örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
- Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş (Çev. Eds. A. Ersoy & P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Güler, G., Akgün, L., Öçal, M. F. & Doruk, M. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının matematik kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 25-29.
- Güner, N. (2013). Öğretmen adaylarının matematik hakkında oluşturdukları metaforlar. NWSA-Education Sciences, 8(4), 428-440.
- Güneş, T. (Ed.) (2008). Fen bilgisi laboratuvar deneyleri (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Inbar, E. (1996). Free educational prison: metaphors and images. Educational Research, 38(1), 77-92.
- İrez, S. & Turgut, H. (2008). Fen eğitimi bağlamında bilimin doğası. Ö. Taşkın (Ed.), Fen ve teknoloji öğretiminde yeni yaklaşımlar içinde (s. 233-260). Ankara: Pegem Akademi.
- Kaya, M. F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Turkish Studies, 9(2), 917-931.
- Mahlios, M. & Maxson, M. (1998). Metaphors as structures for elemantary and secondary preservice teachers’ thinking. International Journal of Educational Research, 29, 227-240.
- MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (Çev. Eds. S. Akbaba Altun & A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
- Oflaz, G. (2011, Nisan). İlköğretim öğrencilerinin ‘matematik’ ve ‘matematik öğretmeni’ kavramlarına ilişkin metaforik algıları. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (Antalya), Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Pajares, M. F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-333.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Eds. M. Bütün & S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
- Saban, A., Koçbeker-Eid, B. N. & Saban, A. (2014). Maratonda yarışmak ya da gizemli bir yere yolculuk yapmak: Sınıf öğretmeni adaylarının tecrübe ettikleri ve ideallerindeki öğrenme algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 995-1030.
- Semerci, Ç. (2007). “Program geliştirme” kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 125-140.
- Sevim, O., Veyis, F. & Kınay, N. (2012). Öğretmen adaylarının Türkçeyle ilgili algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi: Atatürk üniversitesi örneği. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1), 38-47.
- Soylu, H. (2004). Fen öğretiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Şahin, B. (2013). Öğretmen adaylarının “matematik öğretmeni”, “matematik” ve “matematik dersi” kavramlarına ilişkin sahip oldukları metaforik algılar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 313-321.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Taşkın, Ö. (Ed.) (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Pegem Akademi.
- Türkmen, L. (2006). Bilimsel bilginin özellikleri ve fen-teknoloji okuryazarlığı. M. Bahar (Ed.), Fen ve teknoloji öğretimi içinde (s. 33-58). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Yaşar, Ş. & Girmen, P. (2012). İlköğretim öğrencilerinin türkçe dersi konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 13-23.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127-138.
Öz
araştırmanın
amacı fen bilgisi öğretmenliği bölümünde okuyan öğretmen adaylarının fen ve
teknoloji dersine ilişkin zihinsel algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır.
Araştırma 2011-2012 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında, bir üniversitenin fen
bilgisi öğretmenliğinde öğrenim gören ve araştırmaya katılmak için gönüllü olan
öğretmen adayları ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı
olarak “Fen ve Teknoloji dersi …………… gibidir. Çünkü ……………” şeklinde bir metafor
formu kullanılmıştır. Katılımcılar fen ve teknoloji dersi ile ilgili toplam 41 çeşit
metafor oluşturmuştur. Araştırmada katılımcıların “hayat” (f: 24), “bilim
yapmak” (f:6) ve “su” (f:5) metaforlarını sıklıkla oluşturdukları gözlenmiştir.
Katılımcılar tarafından oluşturulan metaforlar, metaforların gerekçeleri ile
birlikte incelenmiş ve on iki kategori altında toplanmıştır. Sonuç olarak öğretmen
adayların fen ve teknoloji kavramına karşı oluşturdukları metaforlar ve ilişkilendirildikleri
kategoriler incelendiğinde genel olarak katılımcıların fen ve teknoloji dersi
ile ilgili olumlu bağlamda algıya sahip oldukları gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Fen ve teknoloji dersi Metafor Zihinsel algı Fen bilgisi öğretmen adayları
Kaynakça
- Afacan, Ö. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının “fen” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 1242-1254.
- Akça Berk, N., Gültekin, F. & Çençen, N. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler dersine ve sosyal bilgiler öğretmenine ilişkin metaforları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(1), 183-199.
- Akhan, N. E., Kılıçoğlu, G. & Gedik, H. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler ve sosyal bilimlere yönelik metaforları. Turkish Studies, 9(8), 73-90.
- Aydın, İ. H. (2006). Bir felsefî metafor “yolda olmak”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, VI, 9-22.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Carter, K. (2001). Meaning and metaphor: Case knowledge in teaching. Theory Into Practice, 29, 109-115.
- Coşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (Zihinsel imgeleri). Turkish Studies, 5(3), 919-940.
- Çepni, S. & Çil, E. (2010). Fen ve teknoloji programı (Tanıma, planlama, uygulama ve SBS’yle ilişkilendirme) ilköğretim 1. ve 2. kademe öğretmen el kitabı (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- De Guerrero, M. C., & Villamil, O. S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ESL teaching and learning. Language Teaching Research, 6(2), 95-120.
- Dursun, F. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kendi branşlarına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 3(1), 66-77.
- Ekiz, D. & Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
- Eraslan, L. (2011). Sosyolojik metaforlar. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-22.
- Geçit, Y. & Gençer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. Sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize üniversitesi örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
- Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş (Çev. Eds. A. Ersoy & P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Güler, G., Akgün, L., Öçal, M. F. & Doruk, M. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının matematik kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 25-29.
- Güner, N. (2013). Öğretmen adaylarının matematik hakkında oluşturdukları metaforlar. NWSA-Education Sciences, 8(4), 428-440.
- Güneş, T. (Ed.) (2008). Fen bilgisi laboratuvar deneyleri (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Inbar, E. (1996). Free educational prison: metaphors and images. Educational Research, 38(1), 77-92.
- İrez, S. & Turgut, H. (2008). Fen eğitimi bağlamında bilimin doğası. Ö. Taşkın (Ed.), Fen ve teknoloji öğretiminde yeni yaklaşımlar içinde (s. 233-260). Ankara: Pegem Akademi.
- Kaya, M. F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Turkish Studies, 9(2), 917-931.
- Mahlios, M. & Maxson, M. (1998). Metaphors as structures for elemantary and secondary preservice teachers’ thinking. International Journal of Educational Research, 29, 227-240.
- MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (Çev. Eds. S. Akbaba Altun & A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
- Oflaz, G. (2011, Nisan). İlköğretim öğrencilerinin ‘matematik’ ve ‘matematik öğretmeni’ kavramlarına ilişkin metaforik algıları. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (Antalya), Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Pajares, M. F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-333.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Eds. M. Bütün & S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
- Saban, A., Koçbeker-Eid, B. N. & Saban, A. (2014). Maratonda yarışmak ya da gizemli bir yere yolculuk yapmak: Sınıf öğretmeni adaylarının tecrübe ettikleri ve ideallerindeki öğrenme algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 995-1030.
- Semerci, Ç. (2007). “Program geliştirme” kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 125-140.
- Sevim, O., Veyis, F. & Kınay, N. (2012). Öğretmen adaylarının Türkçeyle ilgili algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi: Atatürk üniversitesi örneği. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1), 38-47.
- Soylu, H. (2004). Fen öğretiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Şahin, B. (2013). Öğretmen adaylarının “matematik öğretmeni”, “matematik” ve “matematik dersi” kavramlarına ilişkin sahip oldukları metaforik algılar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 313-321.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Taşkın, Ö. (Ed.) (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Pegem Akademi.
- Türkmen, L. (2006). Bilimsel bilginin özellikleri ve fen-teknoloji okuryazarlığı. M. Bahar (Ed.), Fen ve teknoloji öğretimi içinde (s. 33-58). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Yaşar, Ş. & Girmen, P. (2012). İlköğretim öğrencilerinin türkçe dersi konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 13-23.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127-138.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ekim 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Temmuz 2017 |
| Kabul Tarihi | 29 Ekim 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 2017 Sayı: 9 |
