Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi

Öz

Bu makalenin konusu Han Hanedanlığı döneminin (M.Ö.206-M.S.220) yedinci İmparatoru Han Wu Di’nin politikaları ve Hunlarla mücadelesidir. Amacı, Wu Di’nin siyasi, askeri, ekonomik politikalarına, onun döneminde yaşanan Hun-Çin savaşlarına ve iki devlet arasında değişen ilişkilere ışık tutmaktır. Çalışmada birincil tarih kaynakları kullanılmıştır. Araştırma, Wu Di’nin klasik Çin tarih kayıtlarındaki biyografileri taranarak gerçekleştirilmiştir. Wu Di, siyaset, askeri örgütlenme, bürokrasi ve ekonomi alanlarında köklü reformlar yapmıştır. Ayrıca Konfüçyüs öğretileri doğrultusunda gerçekleştirdiği uygulamalarla dikkat çekmiştir. Wu Di’nin hüküm sürdüğü döneme damgasını vuran bir diğer olgu ise Hun-Çin ilişkilerinde yaşanan değişimdir. Han Hanedanlığının kurulduğu yıllarda Çin siyasi, askeri ve ekonomik alanlarda oldukça zayıf bir durumdadır. Hunlar ise Mo Dun liderliğinde hızla güçlenmektedir. Hunlar sık sık Çin topraklarında yağmalar yapmaktadır. Bazen ise bu yağmalar kuşatmalara kadar gitmiş ve her seferinde ardından barış anlaşmaları yapılmıştır. Han Wu Di döneminde bu barış antlaşmaları son bulmuştur. Çin için sürekli bir tehdit unsuru sayılan Hunlarla olan ilişkiler farklı bir boyut kazanmış ve iki devlet tarihinde de büyük ölçüde önemli olan Hun-Çin savaşları yaşanmaya başlamıştır. Bu savaşlar sonucunda Hunlar Çin için ciddi bir tehdit olmaktan çıkmıştır. Wu Di, savaş yanlısı politikalarıyla Çin ve Türk tarihinin en etkili hükümdarlarından biri olmuştur.