Öz
Menkul kıymetler borsalarının gelişmesiyle yatırımcıların en çok merak etmeye başladıkları konu ortalamanın üzerinde gelir elde edip edemeyecekleri ve fiyat hareketlerinin tahmin edilip edilemeyeceği olmuştur. 1960’lı yıllarda yerini almış Etkin Piyasalar Hipotezi(Fama), menkul kıymet fiyat hareketlerinin pazara ulaşan tüm bilgileri yansıttığı, piyasa katılımcılarının fazlasıyla mantıklı olduğu, fiyat hareketlerinin “Rastsal Yürüyüş” sergiledikleri ve önceden tahmin edilemeyecekleri temeline dayanmaktadır. Bu görüşe göre yatırımcılar normal üstü getiri elde edemezler. Ancak Etkin Piyasalar Hipotezi’nin ortaya koyduğu varsayımlarla çelişen, bu hipoteze ters düşen ve hisse senetlerinin belirli zaman aralıklarında normal üstü getiri elde ettiklerini ortaya koyan çalışmalara ve ampirik bulgulara rastlanmıştır. Etkin Piyasalar Hipotezi ile bağdaşmayan bu bulgular piyasa anomalisi olarak nitelendirilmektedir. Normalden sapma anlamındaki anomaliler, yatırımcılara piyasa getirisi üzerinde getiri elde etme olanağı sunmaktadır. Ay dönümü anomalisi olarak bilinen, yılın herhangi bir ayında, bir ayın son birkaç günü ile bir sonraki ayın başındaki birkaç gün yılın diğer zamanlarına oranla daha yüksek getiri elde edildiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu kapsamda çalışmanın konusu BRICS-T Gösterge Endekslerinde Ay Dönümü Etkisinin varlığının Garch (1,1) Modeli İle Test Edilmesi olarak belirlenmiştir. Çalışma ile Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye’nin (BRICS-T) gösterge endekslerinde Ocak 2005- Ekim 2018 dönemlerinde olası Ay Dönümü Anomalisinin tespiti amaçlanmaktadır. Anomalinin tespiti, etkinin pozitif veya negatif yönü, uzun ve kısa vadede devamlılığının tespiti için GARCH (1,1) modeli kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre, Ay Dönümü Anomalisinin BRICS-T ülkelerinde olası varlığı tespit edilirken, ülkeler arasında belirgin faklılıkların altı çizilerek, değerlendirilen endekslerin Etkin Piyasalar Hipotezi kapsamında zayıf formda etkinlikleri sınanmış ve piyasa katılımcıları için ek bilgi seti sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altay Erdinç, “Sermaye Piyasasında Sürü Davranışı: İMKB’de Piyasa Yönünde Sürü Davranışının İncelenmesi” BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, cilt :2, Sayı:1, 2008, s:18
- Barak, O. (2006). Hisse Senedi Piyasalarında Anomaliler ve Bunları Açıklamak Üzere Geliştirilen Davranışsal Finans Modelleri İ.M.K.B.’de Bir Uygulama. (Yayınlanmış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. S:3
- Barberis, N. Shleifer, A. & Vishny, R. (1998). A Model of Investor Sentiment. Natural Bureau of Economic Research Nber Working Paper Series, No: 5926, 313, 1-42.
- Ede, M. (2007). Davranışsal Finans ve Bireysel Yatırımcı Davranışları Üzerine Ampirik Bir Uygulama. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, istanbul. S:13
- Ergün, B. (2009) “Piyasa Anomalileri ve Aşırı Tepki Hipotezinin İMKB’de Araştırılması” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, S:30
- Eyüboğlu Kemal, Eyüboğlu Sinem, BİST Sektör ve Alt Sektör Endekslerinde Ay İçi, Ay Dönümü ve Yıl Dönümü Anomalilerinin Araştırılması, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ağustos 2016, 11(2), 143-158
- Fama, Eugene F. (1970). Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work, The Journal of Finance, Vol. 25, No. 2, (pp.383-417).
- Fama, Eugene F. (1995). Random Walks in Stok Prices. Financial Analysts, Journal, Vol:51, No:1 (Jan.-Feb.): 75-80
- Gazel, S. (2016).Davranışsal Finans Psikolojik Eşik ve Önyargılar, Ankara:Detay. s:4-5
- Göçer, Ş., Karaca, S.S., (2019). Davranışsal Finans Hisse Senedi Piyasasında Sürü Davranışı, Bursa: Ekin. s:35
- Konak F., Kendirli S., Küresel Finansal Kriz Sürecinde BİST 100 Endeksi’nde Haftanın Günleri Etkisinin Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y.2014, C.19, S.2, s.275-286.
- Konak, F. ve Duman, D. (2018). Ay’ın Evleri Etkisi’nin Borsa İstanbul 100 Endeksi’nde Garch (1,1) Modeli ile Test Edilmesi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 11, Sayı 1, Haziran, ss. 287-304
Öz
With the development of stock exchanges, the most curious issue of investors has been whether they can earn above-average income and whether price movements can be predicted. The Efficient Markets Hypothesis (Fama), which took its place in the 1960s, is based on the basis that securities price movements reflect all the information reaching the market, that market participants are extremely logical, price movements exhibit "Random Walk" and cannot be predicted in advance. According to this view, investors cannot earn abnormal returns. However, studies and empirical findings have been found that contradict the assumptions put forward by the Efficient Markets Hypothesis, that contradict this hypothesis, and reveal that stocks achieve higher than normal returns at certain time intervals. These findings, which are incompatible with the Efficient Markets Hypothesis, are described as marketanomalies. Anomalies in the sense of deviation from normal reveal the probability of investors returning above average. It has been scientifically proven that in any month of the year, known as the lunar anomaly, a higher return is obtained at the end of the previous month and a few days at the beginning of that month compared to other days. In this context, the subject of the study has been determined as Testing the presence of the Lunar Rotation Effect in the BRICS-T Indicators with the Garch (1,1) Model. Working with Brazil, Russia, India, China, Turkey and South Africa (BRICS-T) indicators index in January 2005 and October 2018 period is intended to determine possible Month Anniversary of the anomaly. The GARCH (1,1) model was used to determine the anomaly, the positive or negative aspect of the effect, and the analysis of its continuity in the long and short term. According to the findings obtained as a result of the analysis, the possible existence of the Lunar Cycle Anomaly in BRICS-T countries was revealed, while the differences between countries were highlighted. In addition, while the effectiveness of the evaluated countries in weak form was tested under the Efficient Markets Hypothesis, additional information set was provided for market participants.
Anahtar Kelimeler
The-Turn-Of-The-Month Effect BRICS-T Efficient Markets Hypothesis
Kaynakça
- Altay Erdinç, “Sermaye Piyasasında Sürü Davranışı: İMKB’de Piyasa Yönünde Sürü Davranışının İncelenmesi” BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, cilt :2, Sayı:1, 2008, s:18
- Barak, O. (2006). Hisse Senedi Piyasalarında Anomaliler ve Bunları Açıklamak Üzere Geliştirilen Davranışsal Finans Modelleri İ.M.K.B.’de Bir Uygulama. (Yayınlanmış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. S:3
- Barberis, N. Shleifer, A. & Vishny, R. (1998). A Model of Investor Sentiment. Natural Bureau of Economic Research Nber Working Paper Series, No: 5926, 313, 1-42.
- Ede, M. (2007). Davranışsal Finans ve Bireysel Yatırımcı Davranışları Üzerine Ampirik Bir Uygulama. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, istanbul. S:13
- Ergün, B. (2009) “Piyasa Anomalileri ve Aşırı Tepki Hipotezinin İMKB’de Araştırılması” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, S:30
- Eyüboğlu Kemal, Eyüboğlu Sinem, BİST Sektör ve Alt Sektör Endekslerinde Ay İçi, Ay Dönümü ve Yıl Dönümü Anomalilerinin Araştırılması, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ağustos 2016, 11(2), 143-158
- Fama, Eugene F. (1970). Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work, The Journal of Finance, Vol. 25, No. 2, (pp.383-417).
- Fama, Eugene F. (1995). Random Walks in Stok Prices. Financial Analysts, Journal, Vol:51, No:1 (Jan.-Feb.): 75-80
- Gazel, S. (2016).Davranışsal Finans Psikolojik Eşik ve Önyargılar, Ankara:Detay. s:4-5
- Göçer, Ş., Karaca, S.S., (2019). Davranışsal Finans Hisse Senedi Piyasasında Sürü Davranışı, Bursa: Ekin. s:35
- Konak F., Kendirli S., Küresel Finansal Kriz Sürecinde BİST 100 Endeksi’nde Haftanın Günleri Etkisinin Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y.2014, C.19, S.2, s.275-286.
- Konak, F. ve Duman, D. (2018). Ay’ın Evleri Etkisi’nin Borsa İstanbul 100 Endeksi’nde Garch (1,1) Modeli ile Test Edilmesi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 11, Sayı 1, Haziran, ss. 287-304
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2022 |
| Kabul Tarihi | 1 Ocak 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 6 Sayı: 1 |
